Najnowszy wyrok TSUE dla Frankowiczów sygn. C-139/22

Dnia 21 września 2023r. TSUE wydał wyrok w sprawie obsługiwanej przez naszą kancelarię. Pytanie do Trybunału skierował Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie 25 lutego 2022 r.  Sprawa dotyczy postępowania przeciwko mBank S.A.

To kolejny wyrok w sprawie Frankowiczów wydany w tym roku. Przełomowe wyroki TSUE C-520/21 i C-287/22 wydane w czerwcu dotyczyły bezumownego korzystania z kapitału i zawieszenia płatności rat kredytowych na czas trwania procesu sądowego.

Jednolita linia orzecznicza Trybunału wyznacza kierunek sądom krajowym, jednocześnie upewniając coraz większą rzeszę kredytobiorców w słuszności dochodzenia praw z tytułu wadliwych umów kredytowych powiązanych z walutą franka szwajcarskiego na drodze sądowej.  Z czym tym razem warszawski Sąd zwrócił się do TSUE?

Czego dotyczy kolejna sprawa TSUE C-139/22?

Warszawski Sąd pyta czy w przypadku, gdy konkretne postanowienie umowne jest uznane za nieuczciwe i jest wpisane do rejestru klauzul niedozwolonych prowadzonego przez UOKiK, sąd musi dokładnie analizować jego uczciwość, czy może przyjąć, że zapis jest nieuczciwy i skupić się jedynie na sprawdzeniu, czy konsument miał możliwość negocjowania treści umowy.

Ponadto Sąd rozważa, czy po usunięciu z umowy klauzuli uznanej za nieuczciwą można nadal wykonywać umowę, opierając się na uczciwej klauzuli. W tej sytuacji sąd odrzuca taką możliwość z uzasadnieniem, że byłoby to sprzeczne z celem odstraszającym przedsiębiorcę od stosowania niedozwolonych klauzul. W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca nie może omijać sankcji poprzez wprowadzanie do umów różnych alternatywnych zapisów.

Ostatnia kwestia dotyczy obowiązku informacyjnego spoczywającego na bankach. Chodzi o sytuację, kiedy jeden z konsumentów posiadał większą wiedzę o oferowanym produkcie i ma większe doświadczenie życiowe w zakresie spraw finansowych. Sąd zastanawia się, czy w stosunku do takiego konsumenta bank ma identyczny obowiązek informacyjny, jak do konsumentów z mniejszym doświadczeniem i wiedzą o produktach finansowych. W ocenie sądu obowiązek ten powinien być taki sam do każdej osoby, która mieści się w definicji konsumenta.

Co orzekł TSUE w sprawie Frankowiczów?

W sprawie C-139/22 wyrokiem z dnia 21.09.2023r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej:

• Kolejny raz podkreślił, że nieuczciwe zapisy umowne mogą zostać wyeliminowane z umowy kredytowej co może ostatecznie skutkować jej nieważnością,
• Odniósł się także do kwestii wpisania nieuczciwego postanowienia umownego do rejestru klauzul niedozwolonych prowadzonego przez UOKiK – jeśli klauzula znajduje się w rejestrze Sąd nie będzie musiał za każdym razem badać uczciwości wadliwego zapisu a jedynie skupić się na okolicznościach zawarcia umowy,
• Jednoznacznie wskazał, że spoczywający na bankach obowiązek informacyjny powinien być przez nie dopełniony niezależnie od poziomu wykształcenia czy też wiedzy kredytobiorcy w zakresie znajomości produktów bankowych. Zgodnie ze stanowiskiem TSUE bank jest zobowiązany do przekazania informacji w sposób zrozumiały i jednoznaczny.

Podsumowując, dzisiejsze rozstrzygnięcie TSUE może skutecznie przyczynić się do sprawniejszego wydawania wyroków w sprawach frankowych. Ponadto Trybunał kolejny raz powołując się na cel dyrektywy unijnej 93/13 wskazał, że konsumentom (kredytobiorcom) należy zapewnić wysoki poziom ochrony a przedsiębiorca (bank) nie może w żaden sposób być premiowany za stosowanie nieuczciwych zapisów.