W Polsce tysiące kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyty we frankach szwajcarskich, walczy nadal o swoje prawa w sądach. Procesy te, znane jako „sprawy frankowe„, potrafią ciągnąć się latami, co często rodzi frustrację i niepewność wśród frankowiczów. Wbrew oczekiwaniom przyspieszenie tych postępowań sądowych nie jest łatwe. Jest jednak nadzieja! Jak wyjaśnia Wojciech Ciesielski, adwokat z kancelarii Bochenek, Ciesielski i Wspólnicy, długi czas trwania postępowań nie zawsze musi działać na niekorzyść kredytobiorców.
Czy długie postępowanie może przynieść korzyści finansowe?
W teorii sprawy sądowe powinny być rozpatrywane w rozsądnym czasie i bez zbędnych opóźnień, niezależnie od obciążenia sędziów, czy innych problemów organizacyjnych. W rzeczywistości jednak, w Warszawie na pierwszą rozprawę można czekać nawet ponad dwa lata.
Okazuje się jednak, że takie opóźnienia w sprawach frankowych mogą zapewnić kredytobiorcom spore zyski finansowe.
Wydłużony czas trwania postępowania może być rekompensowany kredytobiorcom odsetkami ustawowymi za opóźnienie, które zgodnie z wyrokiem TSUE z 7 grudnia 2023 r. w sprawie C-140/22, powinny być należne od dnia następującego po upływie terminu z wezwania do zapłaty skierowanego do banku. Uzyskane kwoty z tytułu odsetek za opóźnienie mogą być znaczne przy uwzględnieniu czasu trwania procesu i wysokości odsetek, które od 6 maja 2022 r. wynoszą 11,50 proc. w stosunku rocznym.
Metody przyspieszania postępowania
Kredytobiorcy zdeterminowani do szybszego zakończenia swoich spraw próbują różnych metod, aby przyspieszyć postępowanie. Jednym z najprostszych środków jest wniosek o podjęcie czynności w sprawie (przyspieszenie postępowania).
To pismo, które nie zostało uregulowane przepisami prawa i stanowi najbardziej odformalizowany środek do ponaglenia sędziego o podjęcie czynności. Aktualnie jego skuteczność jest stosunkowo niewielka, choć uzależniona od obłożenia referatu konkretnego sędziego i jego decyzji. Dość często zdarzają się postępowania, w których sędziowie wprost informują, że nie są w stanie przyspieszyć jego toku z uwagi na liczbę spraw w referacie. Należy pamiętać, że zgodnie z par. 79 ust.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 18 czerwca 2019 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych sprawy powinny być rozpoznawane według kolejności ich wpływu do danego referatu, chyba że przepisy szczególne określają termin do ich rozpoznawania lub zachodzi inna uzasadniona przyczyna zmiany tej kolejności wynikająca z organizacji pracy sądu. W pozostałych sprawach podejmuje się tylko czynności niecierpiące zwłoki.
Czy są inne sposoby na przyspieszenie sprawy frankowej?
Alternatywą dla wniosku o podjęcie czynności w sprawie jest skarga na działalność sądu zgodnie z ustawą z 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych. Rozpatrywana jest ona przez prezesa właściwego sądu, który w przypadku jej uwzględnienia podejmuje lub zleca działania mające na celu przyspieszenie postępowania i tym samym wydanie rozstrzygnięcia.
Przewlekłość postępowania
Kolejnym narzędziem, które może być wykorzystane przez frankowiczów, jest skarga na przewlekłość postępowania, uregulowana w ustawie z 17 czerwca 2004 r.
Rozpoznaje ją sąd apelacyjny, chyba że skarga złożona jest na przewlekłość postępowania przed sądem apelacyjnym lub Sądem Najwyższym, wówczas rozpoznaje ją Sąd Najwyższy, w terminie dwóch miesięcy od daty jej złożenia.
Skarga ta może skutkować wydaniem zarządzenia o podjęciu odpowiednich czynności przez sąd prowadzący sprawę. Dodatkowo skarżący może otrzymać od Skarbu Państwa odszkodowanie w wysokości od 2 tys. do 20 tys. złotych.
Niestety, mimo uregulowania skargi na przewlekłość postępowania w ustawie, nie została tam określona jednoznaczna definicja przewlekłości postępowania.
Innymi słowy, ustawa nie określa, po upływie jakiego czasu można stwierdzić, że w postępowaniu nastąpiła przewlekłość.
Sąd rozpatrujący skargę bierze pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, w tym zarówno dotychczas podjęte działania, jak i te zaplanowane na przyszłość, takie jak wyznaczenie terminu rozprawy na dwa lata do przodu.
W kancelarii zaobserwowaliśmy wydawanie zarządzeń przez przewodniczących wydziałów niektórych sądów, zgodnie z którymi sąd wyznacza sędziego do rozpoznania apelacji dopiero po upływie dziewięciu miesięcy od dnia wpływu apelacji, sugerując jednocześnie, że w tym czasie nie dojdzie do przewlekłości postępowania, a sędzia, który otrzyma sprawę do rozpoznania, podejmie bez nieuzasadnionej zwłoki dalsze czynności.
Sprawa frankowa i jej przyspieszenie – podsumowanie
Eksperci z Kancelarii Bochenek, Ciesielski i Wspólnicy podkreślają, że chociaż istnieją pewne narzędzia prawne, które mogą teoretycznie przyspieszyć postępowanie, ich skuteczność jest jednak ograniczona. Wiele zależy od obciążenia referatu sędziego oraz od decyzji sądu, który musi balansować między liczbą spraw a dostępnością zasobów kadrowych. Dla wielu kredytobiorców długi czas trwania procesu może być z jednej strony frustrujący, ale z drugiej strony może przynieść spore korzyści finansowe w postaci odsetek za opóźnienie. Jednak w każdym przypadku kluczowe jest indywidualne podejście i ocena konkretnej sytuacji prawnej.
Walka o swoje prawa w sądzie, zwłaszcza w sprawach tak skomplikowanych jak sprawy frankowe, wymaga cierpliwości, a także konkretnej strategii. Profesjonalne podejście naszych prawników zwiększa szanse na odzyskanie nadpłaconych środków oraz unieważnienie niekorzystnych umów kredytowych.
Więcej informacji w artykule dostępnym w serwisie prawo.pl.