Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE opublikowany 7 grudnia potwierdził prokonsumencką wykładnię przepisów prawa. Tym samym TSUE ponownie stanął po stronie frankowiczów. Co zmienia wyrok? Czy Trybunał odpowiedział na wszystkie pytania zadane przez warszawski sąd? Co powinni wiedzieć frankowicze?
Czego dotyczył wyrok TSUE?
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku dotyczącym sprawy c-140/22 udzielił odpowiedzi na pytania zadane przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia. Pytania dotyczyły przede wszystkim konieczności składania przez kredytobiorcę oświadczenia o skutkach nieważności umowy oraz rozliczeń pomiędzy frankowiczem a bankiem, w przypadku orzeczenia nieważności umowy przez sąd. Do TSUE trafiły cztery pytania:
- Czy umowa staje się trwale bezskuteczna (nieważna) z mocą wsteczną od chwili jej zawarcia dopiero po złożeniu przez konsumenta oświadczenia o skutkach stwierdzenia nieważności umowy kredytowej?
- Czy termin przedawnienia roszczeń banku zaczyna biec od daty, w której konsument złożył oświadczenie o skutkach nieważności, nawet jeżeli uprzednio konsument wezwał przedsiębiorcę do zapłaty, a także bank mógł wcześniej spodziewać się, że umowa zawiera warunki nieuczciwe?
- Czy konsument może domagać się odsetek dopiero od daty złożenia oświadczenia o skutkach nieważności umowy, nawet jeżeli wcześniej wezwał bank do zapłaty?
- Czy roszczenie konsumenta przy rozliczeniu nieważnej umowy kredytowej powinno zostać obniżone o równowartość odsetek kapitałowych, których mógłby domagać się bank, gdyby umowa była ważna?
W zakresie pytania pierwszego, Trybunał stoi na stanowisku, że nałożenie na konsumenta dodatkowego obowiązku w postaci konieczności złożenia oświadczenia o świadomości skutków nieważności umowy kredytowej nie wynika z treści Dyrektywy 93/13. Stanowisko TSUE w zakresie pytania pierwszego, oddziałuje bezpośrednio na termin liczenia zarówno odsetek dla konsumentów, jak i terminu przedawnienia banku.
Takie stanowisko Trybnału sprawia, że zarówno bieg terminu przedawnienia roszczeń banku oraz termin liczenia odsetek, nie może rozpocząć się od terminu złożenia przez konsumenta oświadczenia.
Dodatkowe wynagrodzenie dla banku? Jak orzekł Trybunał?
Oprócz kwestii oświadczenia o skutkach nieważności umowy Trybunał potwierdził również, że bankom nie należy się żadne dodatkowe wynagrodzenie. Głos w tej sprawie zabrał mecenas Wojciech Bochenek.
TSUE w rzeczonym wyroku stanął na stanowisku, że bankowi nie należy się żadne dodatkowe roszczenie wykraczające poza udostępniony konsumentowi kapitał kredytu. Reasumując, roszczenia konsumenta nie powinny ulec obniżeniu o dodatkowe należności przysługujące bankowi.
Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że sądy krajowe mają obowiązek zbadać z urzędu, czy postanowienia umowy mają nieuczciwy charakter i następnie wyłączyć stosowanie nieuczciwych warunków umownych tak, aby nie wywierały one skutków wobec konsumenta. Co istotne wyłączenie stosowania nieuczciwych warunków umowy nie może być zawieszone albo uzależnione od spełnienia dodatkowych przesłanek przewidzianych w prawie krajowym lub orzecznictwie.
Więcej informacji w artykule opublikowanym na portalu strefainwestorow.pl