Uzyskanie prawomocnego wyroku w sprawie frankowej stwierdzającego nieważność umowy kredytowej nie zawsze jest jednoznaczne z wydaniem przez bank tzw. listu mazalnego, dzięki któremu możliwe będzie wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej. Co w takiej sytuacji mogą zrobić kredytobiorcy?
Frankowicze – co po wyroku prawomocnym?
Jak wskazują prawnicy obsługujący sprawy Frankowiczów, problemy z wydaniem przez banki listu mazalnego zdarzają się coraz rzadziej. Obecnie listy mazalne wydawane są w przeciągu kilku tygodni od momentu ogłoszenia wyroku prawomocnego wyroku w sprawie. W niektórych przypadkach kredytobiorcy otrzymują list mazalny dopiero po kilku miesiącach. Zdarzają się również sytuacje, w których jego uzyskanie jest bardziej skomplikowane, w szczególności gdy bank znajduje się w restrukturyzacji, jak np. Getin Noble Bank S.A. Odnotowano również sytuacje, w których mBank odmawiał wydania tego listu.
Trudno jest oceniać dlaczego jedne banki wydają wspomnianą dokumentację po prawomocnym wyroku, a inne próbują uzależnić wydanie takiego dokumentu np. od rozpoznania złożonej przez nich skargi kasacyjnej lub otrzymania i możliwości zapoznania się z treścią uzasadnienia wyroku. W mojej ocenie takie działanie pozbawione jest racjonalności i sprawia, że należy podjąć dodatkowe działania zbliżające klienta do uwolnienia nieruchomości spod zabezpieczania hipotecznego – uważa Radca prawny Wojciech Bochenek.
Co mogą zrobić kredytobiorcy, którym bank odmówił wydania listu mazalnego?
Jednym z działań jakie można podjąć jest złożenie wniosku o wykreślenie hipoteki na podstawie załączonego do wniosku odpisu wyroku sądu II instancji ustalającego nieważność umowy kredytowej. Praktyka rozpatrywania tego typu wniosków przez sądy jest różna. Zdarzają się sytuacje, w których Frankowicze napotykają na tej płaszczyźnie problemy.
W opinii prawników wykreślenie hipoteki mogłoby odbywać się „automatycznie” po uzyskaniu w sprawie wyroku prawomocnego stwierdzającego nieważność umowy kredytowej. Bowiem hipoteka nie stanowi odrębnego zobowiązania, jest powiązana z umową kredytu. Jeżeli umowa została uznana za nieważną ex tunc, to tym samym hipoteka zabezpieczająca tę umowę jest nieważna.
Skrajną sytuacją jest brak wydania przez bank listu mazalnego i brak pozytywnego rozpatrzenia przez sąd wniosku kredytobiorcy o wykreślenie hipoteki. W takim przypadku kredytobiorcy mogą złożyć pozew o ustalenie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.
W przypadku kredytobiorców, którzy otrzymali wyrok ustalający przesłankowo nieważność, wykreślenie hipoteki może również się wydłużyć:
W takim stanie faktycznym, jeżeli sąd wieczysto księgowy odmówi wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej, wówczas pozostaje do wykorzystania ścieżka sądowa. Zgodnie z art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece kredytobiorca może w takiej sytuacji złożyć powództwo o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym – komentuje dla portalu Prawo.pl mec. Bochenek.