W czwartek 21 września Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ogłosił swoje najnowsze stanowisko w sprawie kredytów frankowych w Polsce, rozstrzygając sprawę o syg. C-139/22. W swoim orzeczeniu odpowiedział na trzy istotne pytania. Pierwsze dotyczyło konsekwencji umieszczenia postanowień umownych w rejestrze klauzul niedozwolonych, drugie związane było z eliminacją nieuczciwych warunków z umowy, a trzecie skupiło się na zasadach informowania klientów posiadających wiedzę finansową.
Czy sprawy frankowe przyspieszą?
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zajął się kwestią związaną z kredytem indeksowanym, który został zaciągnięty przez małżeństwo w mBank w 2009 roku. Warto również podkreślić, że kredytobiorczyni pracowała w mBanku i posiadała wykształcenie wyższe. Mąż kobiety nie był obecny podczas rozmowy z przedstawicielem banku. W 2020 roku małżonkowie zdecydowali się złożyć pozew przeciwko bankowi. Jak się okazało, w ich umowie znalazły się klauzule, które UOKiK wpisał na listę klauzul niedozwolonych. W dzisiejszym wyroku TSUE potwierdził zasadność usunięcia z umowy kredytowej nieuczciwego warunku umownego, bez konieczności każdorazowego analizowania treści zapisu.
Radca Prawny Wojciech Bochenek dla portalu busienssinsider.com komentuje, że:
Takie rozstrzygnięcie z powinno wpłynąć na przyśpieszenie toczących się postępowań, gdyż sądy nie będą musiały każdorazowo oceniać przesłanek abuzywności, a jedynie dokonać analizy treści już wpisanych do rejestru klauzul
Bank ma taki sam obowiązek informacyjny wobec wszystkich kredytobiorców
W swoim orzeczeniu Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej odniósł się również do definicji konsumenta. Stwierdził, że bank ma obowiązek dostarczyć kredytobiorcy takich samych informacji dotyczących danego produktu bankowego, gdyż definicja konsumenta nie uwzględnia podziału na to, jaką wiedzę ekonomiczną i doświadczenie życiowe ma osoba ubiegająca się o kredyt. Co więcej jest zobowiązany do przedstawienia istotnych aspektów zawartej umowy oraz związanych z nią ryzyk, nawet w sytuacji, gdy ten konsument jest pracownikiem banku i posiada odpowiednią wiedzę w tej dziedzinie.
Nieuczciwe klauzule dyskwalifikują uczciwe zapisy
W orzeczeniu TSUE wypowiedział się również w kwestii występowania w treści umowy kredytowej zapisów dozwolonych i niedozwolonych. Według Radcy Prawnego Bochenka, również Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyraźnie poparł interes konsumenta w tej kwestii. Sąd zaznaczył, że interpretacja dyrektywy 93/13 sugeruje, że nieuczciwe postanowienie ma charakter niekorzystny w każdym przypadku, bez względu na obecność „alternatywnego”, uczciwego postanowienia. Co więcej, Radca Prawny Tomasz Zaremba z kancelarii Bochenek i Wspólnicy wskazuje, że inne rozwiązanie byłoby w sprzeczności z dyrektywą i „niwelowałoby jej sankcyjny charakter względem nieuczciwego przedsiębiorcy”.