Większość z Nas już na dobre zadomowiła się w Nowym Roku, natomiast warto jeszcze wrócić pamięcią do tego, co miało miejsce w 2019 r. Na podsumowanie całego roku, przyjdzie jeszcze pora w osobnym wpisie, natomiast chcielibyśmy odnieść się do ostatniego kwartału 2019 r., który pokazał nam jak jedna opinia oraz jeden wyrok może wpłynąć na tysiące spraw kredytobiorców posiadających kredyty hipoteczne powiązane z kursem waluty obcej.
Najgłośniejsza sprawa frankowa w Polsce
Oczywiście mamy tutaj na myśli opinie i wyrok wydane w sprawie Państwa Dziubak o sygn. C-260/18, która bezapelacyjnie stanowiła największe wydarzenie w zakresie spraw frankowych w minionym roku. Czy ten wyrok wpłynął na kształtującą się linię orzeczniczą? Czy dał jasny wyraz, w którą stronę będą zmierzały sądy krajowe wydające wyroki w tego typu sprawach? Czy argumenty w jego treści przemawiają na korzyść kredytobiorców?
Na powyżej zadane pytania, należy zdecydowanie odpowiedzieć twierdząco wskazując, że po wyroku TSUE można zaobserwować wzrost zapadalności korzystnych wyroków na rzecz kredytobiorców w stosunku do wyroków niekorzystnych. Oczywiście i po wyroku TSUE zdążają się wyroki, których rozstrzygnięcie nie jest korzystne dla konsumenta, jak chociażby zastosowanie średniego kursu NBP, czy oddalenie zgłoszonych roszczeń w całości.
To co możemy zaobserwować analizując orzecznictwo, to okoliczność, że sądy w przeważającej większości nie mają wątpliwości, co do abuzywności mechanizmu indeksacyjnego, a dotyczą tylko określenia skutku tej abuzywności, tj. czy umowę należy uznać za nieważną, czy tylko uznać za bezskuteczne warunki umowne w zakresie mechanizmu indeksacyjnego, przy jednoczesnym związaniu umową w pozostałym zakresie. W przypadku nieważności należy oczekiwać ujednolicenia orzecznictwa w zakresie stosowania teorii salda lub teorii dwóch kondykcji. Powyższe zagadnienia natury prawnej, niewątpliwie będą rozstrzygane w najbliższych miesiącach, co będziemy uważnie obserwować oraz analizować.
Co działo się w IV kwartale 2019 r.
Przechodząc natomiast do podsumowania IV kwartału 2019 r., w którym zapadł istotny z punktu widzenia spraw kredytów powiązanych z kursem waluty CHF wyrok TSUE należy wskazać, iż był to bardzo dobry okres dla kredytobiorców.
Na wstępnie pragniemy wskazać, że dane w oparciu, o które zostało przygotowane poniższe zestawianie zostały pozyskane z portali internetowych oraz społecznościowych, w których były publikowane informacje o zapadających wyrokach (rp.pl, bankier.pl, parkiet.com, pb.pl, prawo.pl, https://pl-pl.facebook.com/pozwalemBank/, https://orzeczenia.ms.gov.p, facebook.com, twitter.com.) Jednocześnie pragniemy podkreślić, że przedstawione dane nie stanowią pełnego i kompletnego zestawienia zapadłych w IV kwartale 2019 r. wyroków, gdyż nie mamy wiedzy o wszystkich zapadający wyrokach w powyższym okresie.
Z zebranych informacji udało nam się dotrzeć, do 133 wyroków w sprawach kredytów powiązanych z kursem franka szwajcarskiego, w których sądy 98 razy orzekały na korzyść kredytobiorców, 22 razy orzekły na korzyść banków, natomiast w 13 sprawach sąd odwoławczy uchylił wyrok sądu I instancji, przekazując sprawę do ponownego rozpoznania.
Wśród 98 korzystnych wyroków, sądy w 53 sprawach opowiedziały się za unieważnieniem umowy kredytowej. Natomiast w 34 sprawach sądy doszły do przekonania, że umowa może być dalej wykonywana bez nieuczciwego mechanizmu indeksacji, z oprocentowaniem wynikającym z treści umowy (tj. odfrankowienie umowy). Natomiast w 11 wyrokach, nie udało nam się ustalić skutku rozstrzygnięcia (nie wiemy czy sąd unieważnił umowę czy też ją odfrankowił).
Sprawy prawomocnie zakończyły się w 37 prawomocnych wyrokach, z czego 26 było korzystnych na rzecz kredytobiorców, a 11 na rzecz banków. Co ciekawe najwięcej wyroków w sprawach frankowych zapadło w Sądach Okręgowych, następnie w Sądach Apelacyjnych, Sądach Rejonowych i Sądzie Najwyższy. Pod kątem wyroków zapadających w poszczególnych miastach, zdecydowanym liderem pozostaje Warszawa, w której zapadło 89 wyroków.
W celu ułatwienia zapoznania się z powyższymi danymi, przygotowaliśmy dla Państwa zestawienie graficznie, które obrazują powyższe dane.