Miniony rok był dla frankowiczów rekordowy pod względem liczby zapadłych wyroków w sądach I i II instancji oraz odsetka wygranych spraw.
Frankowicze – statystyki wyroków
Ugruntowana na przestrzeni ostatnich lat linia orzecznicza jest dla kredytobiorców szczególnie sprzyjająca, a trend ten jest utrzymywany w ostatnich miesiącach. Podsumowując ubiegły rok, dane rynkowe wskazują na 9.596 wyroków w sprawach frankowych. Dla porównania, warto dodać, że w roku 2021 r. zapadło ich 2.780 a odsetek wygranych spraw wyniósł 95 proc.
Na 9.596 wyroków, kredytobiorcy wygrali 9.320 spraw, co stanowi odsetek 97 proc. rozstrzygniętych korzystnie na rzecz frankowiczów w 2022 r.
Wzrost odsetka spraw wygranych z 95 proc. do 97 proc. jest najlepszym dowodem na to, że kredytobiorcy decydujący się na wytoczenie sprawy przeciwko bankowi wygrywają swoje sprawy. Linia orzeczenia sądów powszechnych zdaje się być ugruntowana – powiedział PAP Biznes radca prawny Wojciech Bochenek.
Nieważność nadal dominującym rozstrzygnięciem
Zgodnie z utrzymującą się od dłuższego czasu tendencją, dominującym rozstrzygnięciem pozostaje stwierdzenie nieważności umowy kredytowej, które zapadło w 9021 sprawach. Warto odnotować, że po uchwale Sądu Najwyższego zapadłej w lutym i maju 2021 r. sądy rozstrzygały sprawy w myśl teorii dwóch kondykcji.
Taki rodzaj rozstrzygnięcia daje kredytobiorcy największe możliwości, gdyż sprawia, że umowa przestaje istnieć. Kredytobiorcy wracają do sytuacji jak sprzed zawarcia umowy kredytowej. Po ich stronie powstanie obowiązek rozliczenia się z bankiem z otrzymanych środków. Co więcej, daje kredytobiorcom możliwość wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej. Natomiast jest to najkorzystniejsze rozstrzygnięcie jakie można uzyskać kierując swoją sprawę na drogę sądową.
Mniej popularnym rozstrzygnięciem jest odfrankowienie umowy. W całym 2022 r. polskie sądy w 294 sprawach postanowiły usunąć z umów kredytowych klauzule abuzywne przy jednoczesnym utrzymaniu ich w obrocie prawnym, przy oprocentowaniu opartym o parametr LIBOR (aktualnie SARON).
W przypadku niektórych spraw, sądy zdecydowały o przekazaniu ich do ponownego rozpatrzenia sądom I instancji – takich przypadków odnotowano zaledwie 20.
Mimo ugruntowanej linii orzeczniczej, w dalszym ciągu można spotkać się z rozstrzygnięciami niekorzystnymi dla kredytobiorców, których w ubiegłym roku zapadło 256 w skali całego kraju, co stanowi niespełna 3% wszystkich spraw. Wśród tej kategorii rozstrzygnięć można spotkać się jeszcze z wyrokami, w których sądy próbowały zamienić nieuczciwy kurs banku, kursem średnim NBP. Taka praktyka jest niezgodna z orzecznictwem TSUE oraz Sądu Najwyższego.
Kolejne rekordy Frankowiczów – wyroki prawomocne
Spośród wszystkich wyroków drugoinstancyjnych, aż 1538 wyroków sądów II instancji było dla kredytobiorców korzystnych, co stanowi 98,5% wygranych spraw prawomocnie.
Natomiast, w zaledwie 23 przypadkach odnotowano niekorzystne dla kredytobiorców rozstrzygnięcia.
Frankowicze – wyrok TSUE
W ubiegłym roku zagadnienia prawne dotyczące Frankowiczów były kolejny raz procedowane przez TSUE. Dnia 8 września Trybunał rozpoznał sprawy o sygn. C-80/21, C-81/21 i C-82/21 opowiadając się po stronie kredytobiorców i wskazując, że w spornych umowach kredytowych znajdują się zapisy niedozwolone określające wadliwy mechanizm ustalania kursu CHF przez banki.
Czego mogą spodziewać się Frankowicze w roku bieżącym?
Zdaniem radcy prawnego Wojciecha Bochenka w 2023 r. możemy spodziewać się miesięcy, w których będzie zapadło ponad 2000 wyroków.
Ponadto, już w najbliższych dniach poznamy opinię Rzecznika Generalnego TSUE (sygn. C-520/21) w przedmiocie bezumownego korzystania z kapitału.
Zgodnie z przyjętymi założeniami, można przypuszczać, że oczekiwana opinia będzie oparta w głównej mierze na dyrektywie unijnej 93/13, spójna z wcześniejszą prokonsumencką wykładnią TSUE. Z niecierpliwością oczekujemy na ostateczne stanowisko Trybunału w tym zakresie.