Sytuacja frankowiczów w Polsce w ostatnich miesiącach przeszła istotne zmiany, zarówno na płaszczyźnie prawnej, jak i ekonomicznej. Coraz więcej korzystnych orzeczeń sądowych, zmiany w przepisach prawa oraz nowe inicjatywy ugodowe proponowane przez banki znacząco wpływają na pozycję kredytobiorców posiadających kredyty indeksowane lub denominowane do franka szwajcarskiego (CHF).
W dynamicznie zmieniającym się otoczeniu prawnym śledzenie najnowszych informacji staje się kluczowe dla osób rozważających drogę sądową lub negocjacje z bankiem. W tym artykule znajdziesz aktualne wiadomości, które pomogą Ci zrozumieć najnowsze trendy i decyzje dotyczące kredytów frankowych.
Orzecznictwo sądowe – najnowsze decyzje TSUE na korzyść frankowiczów
W 2024 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał kilka kluczowych orzeczeń dotyczących kredytów powiązanych z walutą obcą, w tym kredytów indeksowanych lub denominowanych do franka szwajcarskiego (CHF). Jedno z najważniejszych rozstrzygnięć, z perspektywy frankowiczów, dotyczyło kwestii wynagrodzenia dla banków za korzystanie z kapitału w przypadku unieważnienia umowy kredytowej zawierającej klauzule abuzywne (niedozwolone).
Trybunał jednoznacznie orzekł, że banki nie mają prawa domagać się od kredytobiorców dodatkowego wynagrodzenia za okres, w którym korzystali oni z kapitału, jeśli umowa kredytowa została uznana za nieważną ze względu na nieuczciwe postanowienia. To przełomowe stanowisko znacząco zmniejszyło obawy wielu kredytobiorców przed wnoszeniem spraw na drogę sądową, otwierając im realną szansę na unieważnienie niekorzystnych umów bez ryzyka ponoszenia dodatkowych kosztów na rzecz banku. Orzeczenie to wzmocniło pozycję frankowiczów w negocjacjach i stało się ważnym sygnałem dla sądów krajowych w Polsce.
Sytuacja frankowiczów w 2025 – czy postępowania przyspieszą?
W II kwartale 2025 r. planowane jest przyjęcie przez Radę Ministrów i skierowanie do Sejmu projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie rozpoznawania spraw dotyczących zawartych z konsumentami umów kredytu denominowanego lub indeksowanego do franka szwajcarskiego. Ma to na celu stworzenie norm prawnych umożliwiających rozpoznawanie tzw. spraw frankowych z pominięciem obecnych problemów, które temu towarzyszą. Nadrzędnym celem jest usprawnienie procesów sądowych, a także zwiększenie efektywności dochodzenia roszczeń poprzez skrócenie czasu oczekiwania na wyroki.
Nowe regulacje mają usprawnić procesy sądowe oraz znacząco skrócić czas oczekiwania na rozstrzygnięcia, co pozwoli kredytobiorcom szybciej dochodzić swoich praw. Obecne opóźnienia w rozpoznawaniu spraw frankowych nie tylko ograniczają prawa konsumentów, ale także negatywnie wpływają na funkcjonowanie całego wymiaru sprawiedliwości, prowadząc do przeciążenia sądów.
Planowana specustawa ma na celu wyeliminowanie tych problemów poprzez uproszczenie procedur i wprowadzenie rozwiązań pozwalających na szybsze i bardziej efektywne rozpatrywanie roszczeń frankowiczów.
Zmiany w sądach apelacyjnych – nowy wydział dla spraw frankowych
Z dniem 1 stycznia 2025 roku w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie utworzono VIII Wydział Cywilny, który będzie zajmował się rozpatrywaniem tzw. spraw frankowych na etapie II instancji. Nowy wydział, składający się z 20 sędziów specjalizujących się w zagadnieniach związanych z kredytami indeksowanymi i denominowanymi do franka szwajcarskiego (CHF), ma na celu przyspieszenie procedur sądowych i usprawnienie rozpatrywania odwołań w tego typu sprawach.
Powstanie wyspecjalizowanego wydziału ma również na celu zmniejszenie zaległości w sądzie apelacyjnym w Warszawie, który jest jednym z najbardziej obciążonych sądów w Polsce w sprawach dotyczących kredytów frankowych. Dzięki skupieniu spraw w jednym miejscu i zaangażowaniu doświadczonych sędziów, proces rozpoznawania odwołań ma stać się bardziej efektywny, co przełoży się na szybsze wydawanie wyroków i poprawę sytuacji kredytobiorców walczących o swoje prawa przed sądami wyższej instancji.
Sytuacja frankowiczów a działania banków – nowe podejście do ugód
W odpowiedzi na rosnącą liczbę pozwów oraz coraz częstsze, korzystne dla kredytobiorców orzeczenia sądów, banki zaczęły intensyfikować swoje działania w zakresie proponowania ugód osobom posiadającym kredyty indeksowane lub denominowane do franka szwajcarskiego (CHF). Warunki takich porozumień różnią się w zależności od instytucji finansowej, jednak w porównaniu z wcześniejszymi latami są one często korzystniejsze dla kredytobiorców. Banki, chcąc uniknąć długotrwałych i kosztownych procesów sądowych, coraz częściej proponują rozwiązania umożliwiające przewalutowanie kredytów lub częściowe umorzenie zadłużenia frankowiczów.
Mimo to każda propozycja ugody powinna zostać poddana dokładnej analizie prawnej i finansowej. Niekorzystne zapisy mogą bowiem wiązać się z długofalowymi skutkami finansowymi dla sytuacji frankowiczów. Warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w sprawach frankowych, aby mieć pewność, że podpisywana umowa rzeczywiście zabezpiecza interesy kredytobiorcy i pozwala uniknąć potencjalnych pułapek prawnych.
Sytuacja frankowiczów a kwestie ulgi podatkowej
Warto wspomnieć, że równie istotną zmianą dla sytuacji frankowiczów jest decyzja Ministra Finansów o przedłużeniu okresu obowiązywania rozporządzenia dotyczącego ulgi podatkowej dla kredytobiorców zawierających ugody z bankami aż do końca 2026 roku. Dzięki temu osoby decydujące się na porozumienie z instytucjami finansowymi nadal będą mogły korzystać z preferencji podatkowych, co może przełożyć się na realne oszczędności przy spłacie kredytu.
Poza przedłużeniem okresu obowiązywania rozporządzenia, zaszła w nim jeszcze jedna istotna zmiana – definicja kredytu mieszkaniowego została rozszerzona, obejmując aktualnie również umowy pożyczek spełniające pozostałe warunki z rozporządzenia.
Podsumowanie – Jak ewoluuje sytuacja frankowiczów?
Sytuacja frankowiczów w Polsce pozostaje dynamiczna i nadal ewoluuje pod wpływem nowych orzeczeń sądowych, inicjatyw rządowych oraz działań podejmowanych przez banki. Najnowsze zmiany prawne i ekonomiczne wyraźnie wzmacniają pozycję frankowiczów, dając im realne narzędzia do dochodzenia swoich praw – zarówno na drodze sądowej, jak i w ramach proponowanych ugód.
Mimo tych korzystnych zmian szacuje się, że w Polsce wciąż około 300 tysięcy osób posiadających kredyty indeksowane lub denominowane do franka szwajcarskiego (CHF) nie zdecydowało się jeszcze na podjęcie kroków prawnych. Dla wielu z nich może to być efekt braku dostatecznej wiedzy na temat przysługujących im praw, obaw przed długotrwałymi procesami lub niepewności co do potencjalnych kosztów.
Decyzja o podjęciu działań prawnych lub zawarciu ugody frankowej powinna być poprzedzona rzetelną konsultacją z ekspertami – prawnikiem specjalizującym się w sprawach frankowych.
Autor: Eksperci Kancelarii Bochenek, Ciesielski i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp.k.
Nie musisz walczyć z bankiem samodzielnie – skontaktuj się z nami i zobacz, jak możemy Cię wesprzeć! Skorzystaj z BEZPŁATNEJ analizy umowy!