23 stycznia zapadł wyrok TSUE w sprawie C-677/23, który może znacząco wpłynąć na ochronę praw kredytobiorców. Jakie zmiany przynosi i co to oznacza dla osób spłacających kredyty?
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok, który może znacząco wpłynąć na prawa kredytobiorców w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej. Chodzi o to, aby każdy, kto zaciąga kredyt, mógł jasno i dokładnie sprawdzić, ile tak naprawdę będzie kosztować pożyczone pieniądze. O co dokładnie chodzi i jak to może pomóc Ci jako kredytobiorcy? Już wyjaśniamy!
RRSO – co to jest i dlaczego jest takie ważne?
RRSO to skrót od „rzeczywista roczna stopa oprocentowania”. W uproszczeniu jest to wskaźnik, który pokazuje, ile w sumie zapłacisz za kredyt, uwzględniając nie tylko odsetki, ale także wszystkie dodatkowe opłaty, takie jak prowizje czy inne koszty. Dzięki RRSO możesz porównać różne oferty i zobaczyć, która z nich jest dla Ciebie najkorzystniejsza.
Wyrok TSUE wskazuje jednak na ważny problem: w niektórych umowach kredytowych banki czy firmy pożyczkowe nie przedstawiają wszystkich danych w jasny sposób. Często informacje o kosztach są rozrzucone po całej umowie, co sprawia, że trudno jest zrozumieć, ile naprawdę zapłacisz.
Wyrok TSUE — kluczowe zmiany dla konsumentów
TSUE analizował pytania prejudycjalne słowackiego sądu dotyczące dwóch konsumentów, którzy zaciągnęli kredyt w banku. W umowie wskazano daty pierwszej i ostatniej raty, jednak nie określono jednoznacznie okresu obowiązywania umowy ani założeń przyjętych do obliczenia RRSO. W konsekwencji konsumenci domagali się uznania części warunków umowy za nieważne oraz zwolnienia z odsetek i opłat, twierdząc, że nie mieli pełnej wiedzy o kosztach kredytu.
Trybunał orzekł, że umowa kredytowa nie musi bezpośrednio zawierać okresu obowiązywania, pod warunkiem że konsument może go łatwo ustalić na podstawie dostępnych informacji. Sąd krajowy musi jednak zweryfikować, czy podane dane pozwalają na jednoznaczne określenie tego okresu.

RRSO w umowach kredytowych musi być jasno określone
Wyrok TSUE jednoznacznie stwierdził, że założenia stosowane przy obliczaniu RRSO muszą być wyraźnie określone w umowie kredytowej. Nie wystarczy, że konsument może je samodzielnie wywnioskować z warunków umowy – wszystkie te informacje muszą być przedstawione w sposób prosty i zrozumiały. Dzięki temu kredytobiorca będzie mógł zweryfikować poprawność obliczeń RRSO i w razie potrzeby dochodzić swoich praw, w tym prawa do odstąpienia od umowy.
Mecenas Wojciech Bochenek, podkreśla, że konsument powinien mieć pełny obraz kosztów, takich jak odsetki, prowizje czy opłaty przygotowawcze, jasno wyszczególnionych w jednym miejscu.
Trybunał jasno wskazał, że założenia pozwalające ustalić procentowy koszt kredytu tj. RRSO muszą być przedstawione w umowie jasno i zwięźle, aby konsument mógł samodzielnie zweryfikować i oszacować ten koszt. „Rozrzucenie” tych kosztów kredytu po różnych częściach umowy nie spełnia tego warunku i może wpływać na zniekształcenie informacji, jaką konsument otrzymuje od banku.

Kredyty konsumenckie pod kontrolą
Ten wyrok jest szczególnie ważny dla osób, które zaciągają kredyty konsumenckie – na przykład na zakup sprzętu AGD, remont mieszkania czy inne większe wydatki. Dotyczy kredytów o wartości do około 250 tys. zł. Dzięki temu orzeczeniu banki i firmy pożyczkowe będą musiały przygotowywać umowy w taki sposób, aby były bardziej czytelne i zrozumiałe.
Wyobraź sobie sytuację, w której czytasz umowę kredytową i masz czarno na białym podane:
- Jakie dokładnie są odsetki,
- Ile wynoszą prowizje,
- Jakie są inne dodatkowe koszty.
Nie musisz szukać tych informacji w różnych częściach dokumentu ani zastanawiać się, czy czegoś nie przeoczyłeś. Dzięki temu możesz w prosty sposób samodzielnie policzyć, ile naprawdę zapłacisz za kredyt.
Jakie znaczenie ma wyrok TSUE dla kredytobiorców w Polsce?
Choć wyrok dotyczył sprawy ze Słowacji, jego znaczenie jest uniwersalne. Słuszność tego stwierdzenia podkreśla również mecenas Bochenek.
Zapadły dziś wyrok będzie miał istotne znacznie również dla polskich spraw oraz kształtującego się orzecznictwa, gdyż coraz większa grupa konsumentów zaczyna domagać się swoich praw w oparciu o sankcję kredytu darmowego.
W Polsce coraz więcej osób domaga się swoich praw w sądach, powołując się na tzw. sankcję kredytu darmowego. Co to znaczy? Jeśli bank czy firma pożyczkowa nie spełni wymagań dotyczących jasnego określenia kosztów kredytu, lub sformułuje umowę w oparciu o niedozwolone klauzule, możesz mieć prawo do dochodzenia swoich praw i unieważnienia części opłat, odsetek, a nawet całkowicie uwolnić się od niektórych kosztów.
Wyrok TSUE stanowi istotny krok w kierunku lepszej ochrony praw kredytobiorców. Jasne określenie założeń RRSO w umowach kredytowych to nie tylko wymóg prawny, ale również sposób na budowanie zaufania do instytucji finansowych. Konsumenci powinni być w stanie samodzielnie i łatwo zweryfikować pełny koszt kredytu, co zmniejszy ryzyko nieporozumień i pozwoli im skutecznie dochodzić swoich praw.
Nie musisz walczyć z bankiem samodzielnie – skontaktuj się z nami i zobacz, jak możemy Cię wesprzeć! Skorzystaj z BEZPŁATNEJ analizy umowy!
Więcej informacji w artykule dostępnym w serwisie TUTAJ.